Şile Bozgoca Camii Kitabesi’ni Hollanda’da bir müzayede meskeninde bularak, Türkiye’ye getirilmesini sağlayan araştırma grubunda, camiyi yaptıran El Hacı İbrahim Zade Hurşit Bey‘in torunu İstanbul Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nde misyonlu Ayşin Deniz Kuru da yer aldı. Ayşin Deniz Kuru, “Ailem, çok heyecanlandı. Büyük dedem, İbrahim Zade Hurşit dedeyi hatırlıyordu. 3 yıl evvel merhum oldu fakat çok değer verirdi. Keşke o da görebilseydi. Büyük amcam ve halam buraya gelip, ziyaret edecekler. Ömürleri boyunca başlarına gelebilecek en heyecanlı şey. Her ikisinin de anlattığı bir şey var; Kitabenin balıkçıların birkaç yıl konakladığı devirde yerinden alındığını düşünüyorlar” dedi.
Yasa dışı yollarla yurt dışına çıkarıldıktan sonra Hollanda’da bir müzayede meskeninde bulunan Şile Bozgoca Cami Kitabesi’nin Türkiye’ye dönüş öyküsünde dikkat çeken bir detay ortaya çıktı. Kitabenin araştırma grubunda vazife yapan İstanbul Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nde Kültür ve Hoş Sanatlar Şube Müdürü olan Ayşin Deniz Kuru’nun, camiyi yaptıran El Hacı İbrahim Zade Hurşit Bey’in torunlarından olduğu öğrenildi.
‘Balıkçıların konakladığı devir yerinden alınmış’
Ayşin Deniz Kuru, geçen yıl Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden gelen bir telefonla, 1800’lü yıllarda Şile’nin Bozgoca köyünde yaptırılan caminin kitabesinin Hollanda’da bir müzayedede satışa çıkarılmak istendiği haberini aldı. Kuru, cami ve kitabeyle ilgili, aile ortasında araştırma yaptığında enteresan bir tesadüf ile karşılaştı. Cami büyük büyük dedesi El Hacı İbrahim Zade Hurşit Beyefendi tarafından yaptırılmıştı. Annesinin köyü olan Bozgoca’da mahallî halk tarafından ‘Cuma Cami’ olarak bilinen Bozgoca Mescidi’nin büyük büyük dedesi El Hacı İbrahim Zade Hurşit Beyefendi tarafından inşa edildiğini aktaran Kuru, öyküsünü şöyle anlattı:
“Bir mesai sabahı telefon geldi. Daha evvel Şile’den tanıdığım Vakıflar Genel Müdürlüğü’nde çalışan bir yönetici arkadaşım aradı. Ayşin, ‘Sen Bozgocalısın, Bozgoca Cami’ne ilişkin bir kitabe çalınmış olabilir mi? Alım var mı?’ dedi. Sabah sabah farklı bir sohbet oldu. Sonra bana kitabenin örneğini gönderdi. Günümüz Türkçesine çevirdiğimiz vakit isim dikkatimi çekti. İbrahim Zade Hürşit Beyefendi ismi geçiyordu. Annemin babasından bu ismi çok duyuyorduk. ‘Büyük dedem Hacı İbrahim Zade Hürşit Beyefendi bu köyün kurucusudur’ sıkıntısı. Annemi aradım, sordum. Akabinde çok süratli bir süreç başladı. Biz araştırma yaparken Bozgoca Cami diye araştırıyorduk ancak, yerelde bu caminin ismi ‘Cuma Cami’ymiş. Bugün büyük amcamıza sorduğumuzda, halamıza sorduğumuzda ‘Cuma Cami’ diyor. Cuma günleri etraf köylerinde cami olmadığı için oraya geliniyormuş, o yüzden Cuma Cami demişler. Ailem çok heyecanlandı. Büyük dedem, İbrahim Zade Hürşit dedeyi hatırlıyordu. 3 yıl evvel merhum oldu fakat, çok kıymet verirdi. Keşke o nazaran görebilseydi. Büyük amcam ve halam buraya gelecekler ziyaret edecekler. Onların ömürleri boyunca başlarına gelecek en heyecanlı şey. Her ikisinin anlattığı bir şey var; Kitabenin balıkçıların birkaç yıl konakladığı devirde yerinden alındığını düşünüyorlar.”
