Dün Mart ayı ödemeler istikrarı bilgileri açıklandı Türkiye nin Mart ayında 5 5 milyar dolar Atalar Escort Bayan verdiği ortaya çıktı Geçen yılın birebir ayında cari açık ne kadardı 3 3 milyar dolar Cari açık geçen yıldan bu yana neredeyse iki katına çıktı
Halbuki bunun karşıtının olması cari Atalar Escort açığın artması değil düşmesi gerekiyordu Hazine ve Maliye Bakanı Nurettin Nebati bu türlü demişti
Nebati 22 Aralık ta yani 20 Aralık ta açıklanan kur muhafazalı mevduat uygulamasıyla doların 18 4 Escort Atalar TL den 11 TL nin altına gerilemesinden kısa mühlet sonra çıktığı Apara yayınında şöyle demişti
“Modelimiz yüksek büyüme, düşük cari açık. 2002 ile 2020 periyodunda yüksek cari açık, yüksek büyüme var, risk vardı. Artık yüksek büyüme ve düşük cari açık, modelimizin temeli bu.”
Nebati nin açıkladığı Yeni Türkiye Modeli”ne nazaran cari açık kapacak, cari açık kapanınca içeride dolar bolluğu yaşanacak, dollar bollaşınca TL karşısında bedel kaybedecek, bunun sonucunda da enflasyon inişe geçecekti.
Nebati nin birebir programdaki kelamlarıyla Yüksek cari açık değil, cari açığın sıfırlaştığı hatta öne geçtiği, kırılganlığımız olan enflasyonu tek haneli noktaya getirilmesidir.”
Pekala bütün bunlar ne vakit olacak hoş günler ne vakit gelecekti Çok beklemeyecektik Nebati nin kelamlarıyla Türkiye cari fazlaya gerçek gidiyordu aslında
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Nurettin Nebati yi Hazine ve Maliye Bakanlığı na atadığı günlerde şöyle demişti
“
Türkiye’yi üretimle büyütmek, faiz kıskacından çıkarmak ve bunun büsbütün bitirilmesi için ‘ekonomide yeni dönemi’ başlattık. Kararları da bu istikamette alıyoruz. Altı aylık bir süreç öngörüyoruz. Sıkıntı olanı seçtik lakin 4-5 aya toparlanacağız, 6 ay sonra ise meyvelerini yiyeceğiz. Vatandaş da bunu hissedecek. Üretimle yabancı yatırımcıların dikkatini çekeceğiz. Çin bu türlü büyümüş. Biz onlardan daha avantajlıyız. Biz pazara daha yakınız.” (Kaynak: Hürriyet.)
Büyük lokma ye büyük kelam söyleme demişler Bilhassa devlet idaresinde “Kapanacak”, ‘Enflasyonda düşüşü tetikleyecek” denen cari açık, bu kelamların üzerinden birkaç ay geçmeden iki katına çıktı. Türkiye bu yılın birinci çeyreğinde 17 milyar dolar cari açık verdi. Meğer geçen yılın tamamını 14 milyar dolarlık cari açıkla kapatmıştık. Kapanacak denen cari açık patladı.
Cari açığın önümüzdeki aylarda daha da artması yıl sonunda 40 50 milyar dolara ulaşması bekleniyor Araştırma kuruluşu Capital Economics yıl sonunda cari açığın ulusal gelirin yüzde 4 3 e yükselmesini bunun da dolar TL ye baskı yapmasını öngörüyor
Bunun için o kadar bekler miyiz sanki Dolar geçen hafta iktisat idaresinin tüm müdahalelerine karşın 15 TL yi geçti Nedenlerden biri doğal ki cari açıktaki patlama
Cari açık neden patladı Zira iktisat idaresinin Merkez Bankası nın döviz rezervlerini eritme kıymetine doları evvel 14 TL sonra 15 TL nin altında tutma stratejisi ihracatçıların rekabet güçlerini aşındırdı Dolar yerinde sayarken enflasyon doludizgin artınca ihracatçılar daha yüksek maliyetlerle üretim yapmaya memleketler arası pazarlarda kıymetli kalmaya başladılar
TL yi hormonlu formda güçlü tutma siyaseti bu ortada ithalatın cazibesini de artırdı O denli ya madem TL bedel kazanıyor Çin den ithal et ne gerek var Türkiye de üretmeye
İçerideki bu gelişmelerin üzerine bir de Rusya Ukrayna savaşı nedeniyle emtia fiyatlarında yaşanan patlama bindi Petrol doğal gaz çelik alüminyum buğday arpa Aklınıza gelebilecek her emtianın fiyatı aldı başını gitti
Sonuç İhracattaki büyüme ithalattaki büyümenin çok gerisinde kaldı Ve dış ticaret açığı patladı Dış ticaret açığı cari açığı patlattı Yeni Türkiye Modeli üç ayda çöpe gitti
Düşüşü cari açığa bağlanan enflasyon artık nasıl inecek pekala Cari açıktan büyük kelamlar enflasyon için verildi Hazine ve Maliye Bakanı Nebati 2023 Haziran ında yani seçimlerin yapılacağı ay enflasyonun tek haneye ineceğini söylemişti Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde daha yakın vadeli bir gaye verdi “Enflasyon Mayıs’tan itibaren gerileyecek.”
Bakalım devlet büyüklerimiz mi yoksa resmi enflasyonun yüzde 100 e gittiğini söyleyen iktisatçılar mı haklı çıkacak
Cari açıkta olduğu üzere enflasyonda da verilen kelamlar hayat tarafından tekzip edilirse sayın büyüklerimiz bir Pardon diyecek mi sanki
Yoksa pardon u seçmen sandıkta mı söyleyecek