Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, 15 yıl sonra birinci kere yapılan İsrail ziyaretinin akabinde dönüş yolunda, uçakta, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun açıklamalarından satır başları şöyle:
“Dün Filistin tarafında, Ramallahtaydık. Evvel ortak komite toplantısının ikincisini yaptık. Buraya İçişleri Bakan YardımcısI ile Maarif Vakfı’ndan ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndanarkadaşlar da katıldılar. Biri ortak bildiri olmak üzere 10 muahede imzaladık.
Filistin iktisadı ile ilgili ne yapabileceğimizi görüştük. Dertlerin olduğunu da gördük. Hatta ‘Gerek İslam İşbirliği Teşkilatı içinde gerek başka fotmatlarda nasıl bir yardım toplantısı olur?’ konuştuk. KEK toplantısı yapacağız. Ticaret de süratli formda artıyor.
Cenin özgür ticaret bölgesi TOBB’un sorumluluğunda. Onun gerçekleşemesi için atılacak adımları değerlendirdik. Elektrik kahrının olduğunu gördük. Bir firma güneş gücü yatırımı yapıyor lakin imkan var. Firmaları da tesvik edeceğiz. Filistin’de savaştan ötürü tedraik eza olduğu için tahıl sorunu olacağını görüyoruz.
TŞİKA’nın nın bir kız yurdu var Maarif Vakfı işletecek. Siyasi istişarelere başlayacağız. Türkiye mezunları ile bir ortaya geldik. Akşam son görüşmemizi Filistin Devlet Lideri Mahmut Abbas ile yaptık. Mescid-i Aksa ve Kudüs meselesine ait yaşanan badireleri anlattılar. Abbas’la görüşme yararlı geçti.
Filistin tarafından aldığımız bildirileri bugün yaptığımız görüşmelerde İsraile aktardık. Bilhassa, İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid’e aktardık. İki taraf ortasında diyalogun başlamasını istiyoruz. Üzerimize düşeni de yapacağımızı söyledik. Filistin İsrail tarafıyla diyaloğa hazır. Her iki taraf ortasında bir diyalogun başlamasını istiyoruz. Bu hususta üzerimize düşeni yapacağımızı da söyledik.
İsrail’e Büyükelçi atanacak mı?
15 yıl sonra ziyaret gerçekleştirdiğimiz İsrail ziyaretinde Yair lapid ile evvel başbaşa sonra heyetler ortası görüşmeler oldu. Öğlen yemeğinde de turizm ve bölgesel işbirliği bakanıyla bir ortaya geldik. Bağlantıların tüm boyutunu değerlendirdik. Gelecekte atmamız gereken adımları, bilhassa ekonomik işbirliği ile ilgili hususları değerlendirdik. KEK düzeneğinin toplantısı gerçekleştirme kararı aldık. İsrail ile sivil havacılık görüşmelerine başlayacağız. Güç de dahil olmak üzere birçok alanda potansiyel var burada. O denli görünüyor ki İsrail’de Türkiye ile iş yapmak isteyen firma sayısı çok.
Büyükelçi atama konusunu Lapid’in Türkiye ziyaretinde değerlendireceğiz. Lapid en kısa vakitte geleceğini söyledi. Şimdi tarih muhakkak değil.
Lapid iki devletli tahlile inanan bir siyasetçi. Hamas’ın da hem Filistin’de hem Ortadoğu sürecinde bir gerçek olduğunu bir aktör olduğunu siyasi bir aktör olduğunu da söyledik.
Suriye’de durum
Suriye af ilan ediyor. Öbür taraftan kabul etmiyoruz diyor, bu Suriye rejiminin de samimiyet testidir. Bu bir taraftan Birleşmiş Milletler’e de herkes dönsün diyor, biraz samimi olmaları gerekiyor. Beşerler neden dönemiyor? Bu tıp çelişkili telaffuzdan ötürü rejime güvenip de dönemiyor.
Türkiye’ye yönelik terör tehdidi artmaya başladı. Son vakitlerde terör taarruzları artıyor. Türkiye olarak elimiz kolumuz bağlı kalamaz. Ne vakit bize saldıracaklar diye bekleyemeyiz, gereğini yapmamız lazım.
ABD Büyükelçisi’nin ziyaretleri
Rastgele bir büyükelçi Türkiye’de iç siyasete karışamaz. Biz biliyoruz ki kimi siyasi partilerde kimi ülkelerin büyükelçilerine istişareden hareket etmiyor.
Büyükelçilerin misyon yetkileri Viyana Mukavelesi’nde açıkça var. Bir büyükelçinin bilhassa siyasi taraf tutması Viyana Sözleşmesi’ne de karşıt. Büyükelçinin açıklaması haddini aşan açıklamadır, kasıtlıdır. Biz açıklama ile de karşılık verdik. Lakin kendisini Bakanlığa çağırarak gerekli uyarıyı yaptık. Bir büyükelçi haddini aşmamalı kaldı ki 10 büyükelçi hadisesi var her ne kadar vatandaşlarımızı uyardık dese de âlâ niyetli görmedik. Biz biliyoruz ki kimi siyasi partilerde birtakım ülkelerin büyükelçilerine müracaattan hareket etmiyor.
‘Çok ciddiyiz, blöf yapmıyoruz’
Yunanistan’ın 1923 Lozan ve 1947 Paris Barış Muahedesi çerçevesinde kurallı olarak kendisine verilen adaların statüsünü bozması milletlerarası hukuka muhalif. Yunanistan 1960dan beri silahlandırdı. Biz de vazgeçmezse egemenlik tartışması başlar dedik, çok sarih açık… Son derece ciddiyiz blöf yapmıyoruz. Yunanistan buna uymazsa biz bu işi daha ileri noktaya götüreceğiz.
İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya başvurusu
Telaşlarımızı ve beklentileri içeren bir evrak vardı bunu arkadaşlarımız yazılı olarak verdi. Mazeret istemiyoruz, doküman ve ispat istiyoruz. Üye olmak isteyen onlar. İstiyorlarsa bu adımları atacaklar.
Müzakere sürecinde durağanlık var. Edindiğimiz bilgiye nazaran yer hizmetleri veren bir bae’li firma var o firmaya yer hizmetlerini verebileceklerine dair bilgi geldi.
‘Müzakere sürecinde durağanlık var’
Müzakere sürecinde durağanlık var. Şu anda Ukrayna müzakereyi durduğunu açıkladı. Alanda uğraş devam ediyor. Ayrıyeten, bilhassa tahıl eserlerinin milletlerarası piyasalara çıkması çeşitli nedenlerden ötürü mümkün değil. Bunlardan birincisi, güvenlik sebepleri. Rusya’da bu eserlere yönelik bir yaptırım yok, lakin gemilere dönük sigorta vs. yaptırımlar olduğu için bu hususlarda müzakereler sürüyor.
Rusya’ya geçen askerlerin ve Ukrayna’nın elindeki askerlerin takası konusunda görüşmeler var. Ateşkes müzakereleri geri plana düştü. İtalya’nın teşebbüsünü tam bilmiyoruz. İsrail’in de oldu, BM’nin oldu arabuluculuk teşebbüsleri… Afrika Birliği’nin bir çalışması var. İlgili şahısların de bu çeşit teşebbüslerden evvel Türkiye’ye gelmek istediklerini görüyoruz. Kimseyle rekabet içinde olmadık. Uğraşları birleştirebileceğimizi bize teklif edenlere söyledik. Kim barış için uğraş sarf ederse o eforlara da takviye veririz. İtalya’nın planı ile ilgili somut bilgi yok.
Türkiye esir takası için devreye girecek mi?
Biz oradan yaralı askerlerin çıkarılmasını yapabileceğimizi söyledik. Sonuçta bu türlü bir muahede olmayınca da süreç işlemedi. Takası artık kendi ortalarında müzakere ediyorlar.
Ukrayna’daki uçakların durumu
İki askeri uçak orada. Bir zahmetleri yok, bakımları yapıldı. Havaalanında da mayınlar var. Ukrayna hava alanının açılması değerli. Bu olmadan uçakları riske atmak istemiyoruz. Şu an oradaki pozisyonlarında da külfet görünmüyor.
Kabil Havalimanı
Edindiğimiz bilgiye nazaran yer hizmetleri veren bir BAE’li firma var. O firmaya yer hizmetlerini verebileceklerine dair bilgi geldi. Biz Katar’la anlaştıktan sonra Taliban’la arkadaşlarımız müzakereler yaptı. Aşikâr hususlarda mutabakat olmuştu. Taliban’ın geldiği şirkete yaptığı teklifler kabul edilebilir bulunmadı. Bu halel getirecek bir proje değil kalkınma yardımıydı. ancak talibanın yaklaşımını gerçek bulmadıkbu bir itibar sorunu değil zorunlu bir bahis değil.
Taliban da su an müzakerelere devam ediyor fakat yer hizmetlerini verdik”