Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem vaadinde bulanan altı siyası parti dördüncü kere bir ortaya geldi. Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu’nun konut sahipliğinde Gelecek Partisi Genel Merkezi’nde CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, YETERLİ Parti Genel Lideri Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu dün saat 19.05 prestijiyle toplandı. Davutoğlu, bütün başkanları kapıda karşılayarak onlarla fotoğraf çektirdi.
Toplantıda üzerinde uzlaşılan ‘Temel Prensipler ve Hedefler’ başlıklı ortak bildiri kamuoyuna geceyarısından sonra duyuruldu. 10 unsurluk uzlaşma metni partilerin seçimlerde ve seçim sonrası taahhüt ettikleri temel hukuk. ve demokrasi unsurlarını belirliyor.
Açıklama şöyle:
Yüzyıl evvel mazlum milletlere örnek olmuş bir zaferle kurulan Cumhuriyetimizi demokrasiyle taçlandırmak maksadıyla önkoşulsuz olarak bir ortaya geldik. Ülkemizi insan hakları temelinde ve gerçek manada demokratik, laik ve toplumsal bir hukuk devleti kılmayı kaçınılmaz bir sorumluluk olarak görüyoruz.
Kendi parti programlarımızdan ve telaffuz ve gayelerimizden vazgeçmeksizin, karşılıklı inanç ve hürmete dayalı fedakarlıklarda bulunarak Cumhuriyetimizi ikinci yüzyılına taşıyacağız.
Bu gayeyle 6 parti ortasında başlamış olan İŞBİRLİĞİ SÜRECİ’nde yer alan bütün partilerin genel liderleri olarak önümüzdeki kritik tarihi süreçte aşağıdaki prensiplere sadık kalacağımızı taahhüt ve ilan ediyoruz:
1. Kuvvetler Ayrılığı Prensibine Dayalı Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem: Hukuk devletinin tekrar tesisi, siyasetin olağanlaşması ve ekonomimizin tekrar refah üretmesi için gerçek manada güçlendirilmiş parlamenter sisteme bir an evvel geçilmesi gerektiğine inanıyoruz. Yasama, yürütme ve yargı erklerinin kuvvetler ayrılığı prensibi çerçevesinde, istikrar ve kontrol sistemleri ile yapılandırıldığı “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi” bütün kurumlarıyla hayata geçireceğiz.
2. Özgürlükçü Kamu Sistemi: Vatanseverliğimizin gereği olarak farklılıklarımıza hürmet çerçevesinde geçmişte yaşanmış kırgınlıkların geleceğimizi esir almasına müsaade vermeyecek, demokratikleşme anlayışıyla ve empati şuuruyla ülkemizin huzurlu geleceğini daima birlikte kuracağız. Toplumsal barışı ve kamu tertibini tehdit eden terör örgütleri dâhil her cins yapılanmaya karşı uğraşımızı kararlılıkla sürdüreceğiz.
3. Her Çeşit Ayrımcılığa Son Verecek Çoğulcu, İştirakçi ve Özgürlükçü Demokrasi: Demokratik hak ve özgürlüklerin kozmik prensiplerini savunan bizler, insan haklarına dayalı bir siyasal tertibin kurulması gerektiğine inanıyoruz. Vatandaşlarımız ortasında ayrımcılığa yol açan her türlü mahzuru ortadan kaldırarak, milletimizin hiçbir ferdinin etnik, mezhebi ve dini kimliği, felsefi ve siyasi görüşü münasebetiyle dışlanmadığı çoğulcu ve iştirakçi bir demokrasiyi daima birlikte inşa edeceğiz.
4. Niyet, Tabir ve Basın Özgürlüğü: Temel hak ve özgürlüklere ait anayasal ve yasal garantileri temin edeceğiz. Fikir, tabir ve basın özgürlüklerinin kullanımını engelleyen mevzuatı tekrar düzenleyecek, demokratik toplumun gereklerine uygun olarak bu özgürlüklerin üzerindeki her türlü baskıya son vereceğiz. Basının ve toplumsal medyanın demokrasi açısından taşıdığı kıymeti dikkate alarak, özgür bir formda misyon yapacağı inançlı, çoğulcu ve elverişli bir ortam sağlayacağız.
5. Din ve Vicdan Özgürlüğü: Ortak amacımız, bugüne kadar vatandaşlarımızın elde ettiği insan hakları kazanımlarını daha da ileri götürerek kozmik standartlara tam manasıyla ulaştırmaktır. Kimseyi, hayatın hiçbir alanında ayırımcılığa maruz bırakmayacak, kimseye de özel bir ayrıcalık tanımayacağız. Kamusal ve özel hayatta herkesin inanç pratiğine saygılı olmayı özgürlükçü laiklik anlayışının zarurî bir gereği olarak görüyoruz. Bu bağlamda din ve vicdan özgürlüğü çerçevesindeki kazanımların koruyucusu ve teminatı olacağız.
6. Toplumsal Barış ve Tarafsız/Bağımsız Yargı Önünde Hesap Verilirlik: Hiç kimse siyasi tercihleri nedeniyle suçlanmayacak, toplumsal barışımızın rövanşist bir tutum ve kollektif hata anlayışı üzerinden ziyan görmesine müsaade edilmeyecektir. Demokratik hukuk devleti anlayışı temelinde her kişi ve süreç hukuksal kontrole tabi tutulacaktır. Ülkenin zenginliklerini, kamu kaynaklarını hukuk ve ahlak dışı yol ve yollarla elde edenler ise bağımsız ve tarafsız yargının karşısına çıkartılacaktır.
7. Toplumsal Devlet ve Gelir Adaleti: Türkiye’yi Anayasa’mızda yer aldığı biçimiyle gerçek bir toplumsal devlet haline getireceğiz. Toplumsal yardım ve güvenlik düzenekleriyle bütün dezavantajlı kısımların beşere yaraşır bir hayat sürmelerini sağlayacağız. Tek bir çocuğun dahi yatağa aç girmeyeceği bir Türkiye inşa edeceğiz. Bayanlarımızı toplumsal eşitsizlikten ve şiddetten, çocuklarımızı her türlü istismardan, gençlerimizi ise gelecek tasasından kurtaracağız.
8. Üretim ve İstihdam Odaklı İktisat: Ülkemizi yaşanan ekonomik krizden çıkaracak formda makroekonomik istikrarları rasyonel bir yaklaşımla gözeten, toplumsal devlet prensibiyle adil bir gelir dağılımını önceleyen, AR-GE ve üretim-odaklı bir iktisat siyaseti benimseyeceğiz. İktisat ile ilgili tüm kurumların aktif biçimde çalışmasını ve kuralların tüm taraflara adil biçimde uygulanmasını sağlayacağız. Hayat pahalılığı ile gayret eden, üretim ve istihdam odaklı, insan onuruna yaraşır toplumsal siyasetlerle desteklenmiş bir anlayışı hayata geçireceğiz.
9. Siyasi Etik Islahatı: Mevcut iktidar koalisyonunun sorumsuzca zaafa uğrattığı devlet yapısını kurumsal kültür, ehliyet ve liyakat temelinde yine inşa edeceğiz. Bu geçiş sürecinde devlet sürekliliği ve kamu nizamı zaafa uğratılmayacak, kaos senaryosu çizenlere asla fırsat verilmeyecektir. Demokratik meşruiyete sahip olmayan hiçbir yapının devlet kurumlarını organize bir halde denetim etmesine müsaade vermeyeceğiz. Vatandaşlarımızın kamu istihdamında görünen ve görünmeyen bir dezavantaj yahut avantajla müsabakasına pürüz olacağız. İsrafı ve yolsuzluğu önleyecek, kamuda kontrolü, şeffaflığı ve hesap verebilirliği temel alacak siyasi etik ıslahatını hayata geçireceğiz.
10. Faal ve Prestijli Dış Siyaset: Ülkemizin çıkarlarını ve prestijini korumak, milletlerarası alandaki aktifliğini ve saygınlığını en üst düzeye çıkarmak ana önceliğimizdir. Türkiye’nin AB perspektifine odaklanarak; çok boyutlu dış siyasetle ülkemizin demokratik dünyanın ve memleketler arası kurumların saygın bir üyesi olması sağlanacaktır. Tarihi ve kültürel bağlara sahip olduğumuz ülkelerle bağlantılarımızın geliştirilmesine değer verilecektir. Dış siyasetimizin ve dış ilgilerimizin iç siyasetin materyali yapılmasına müsaade edilmeyecektir. Güvenliğimizi ve hudutlarımızı korumak üzere savunma endüstrimiz daha da güçlendirilecek, TSK’nın caydırıcılığı azami düzeye çıkarılacaktır.
Birbirinden farklı siyasi geleneklere sahip partiler olarak bizler, Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılına adım atarken ülkemizin daha huzurlu, daha keyifli, daha müreffeh, daha özgür ve daha demokratik olmasını sağlamak üzere iş birliği ve güç birliği yaptık. Bu birlikteliğimizi, milletimizin dayanağı ile gayelerimizi gerçekleştirinceye kadar sürdüreceğiz.
Toplantının gündemi de açıklandı
Başkanların masada dün gece hangi gündem unsurları üzerinde konuştukları ise açıklamaya şöyle yansıdı:
“Ülkemizde insan haklarına dayalı özgürlükçü, demokratik bir sistemin nizamın tesis edilmesi için altı siyasi parti olarak başlattığımız işbirliği sürecinin dördüncü tepesi 29 Mayıs 2022’de gerçekleştirilmiştir.
İstanbul’un fethinin 569. yıldönümünde gerçekleştirdiğimiz bu toplantı vesilesi ile Fatih Sultan Mehmet Han’ı minnetle anıyor, bu topraklar için canlarını feda eden bütün şehitlerimize rahmet diliyoruz.
Bu toplantımızda işbirliğimizin ve “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem”e geçiş amacımızın hayata geçirilmesi hedefiyle oluşturulmasına karar verdiğimiz dört komitenin çalışmaları gözden geçirilmiş, bu çalışmaların kararlılıkla sürdürülmesi konusunda mutabık kalınmıştır.
Bugün açıkladığımız “Temel Unsurlar ve Hedefler” metniyle, geçiş süreci ve ülke idaresi konusunda bundan sonraki ortak çalışmalarımıza referans kaynağı olacak bir tavır evrakı ortaya koymuş bulunuyoruz. Bu referans metin tıpkı vakitte milletimize ve partilerimizin tabanlarına ortak bir taahhüt niteliği taşımaktadır.
Seçim güvenliği garantisi
“Seçim Güvenliği Komisyonu” seçim öncesi, seçim devri, seçim günü ve seçim sonrası olmak üzere dört kademede yapılacak ortak çalışmaları ele almış ve atılacak adımları planlama kademesine geçmiştir. Bu çerçevede, şu temel hususu kamuoyumuza duyurmak isteriz: Altı siyasi parti olarak yol haritamızda belirlediğimiz formda, seçim sonuçları YSK tarafından ilan edilip katılaşana kadar ortak çalışmaya ve işbirliğine devam edeceğiz. Vatandaşlarımız müsterih olsunlar, bir tek oylarının dahi zayi olmaması için gece gündüz çalışacak, seçimlerin adil, özgür, şeffaf ve güvenlik içinde gerçekleşmesi için her türlü önlemi alacağız. Komitemizin bu bahiste yaptığı çalışmaların geldiği evre, 6 Haziran 2022 Pazartesi günü kamuoyumuzla paylaşılacaktır.
“Kurumsal Islahatlar Komisyonu” Kamu Maliyesindeki gerçek durumun ve geleceğe yönelik yükümlülüklerin tesbitinin yanı sıra Stratejik Planlama Teşkilatı’nın kurulması, TCMB’nin kurumsal yapısının güçlendirilmesi ve bağımsızlığının teminat altına alınması ve Ekonomik ve Toplumsal Konsey’in yine yapılandırılarak fonksiyonel hale getirilmesine yönelik ilkesel ve yapısal ıslahatların çerçevesini oluşturmuş bulunmaktadır. Komitemiz bu kurumlardaki tahribatı tespit ve bu tahribatın giderilmesi için atılacak kurumsal ıslahat adımları için geliştirdiği somut teklifleri 13 Haziran 2022 Pazartesi günü kamuoyumuzla paylaşacaktır.
“Anayasal ve Yasal Islahatlar Komisyonu”nun Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e geçiş sürecinde gerekli görülen anayasal ve yasal ıslahatlarla ilgili çalışmaları çerçevesinde Anayasa’nın yasamaya ait 75. ile 91. unsurları ortasında yapılacak değişiklikler değerlendirilmiştir. Komitemiz çalışmalarını birebir kararlılıkla sürdürecek, anayasal düzenleme konusundaki hazırlıklarını önümüzdeki toplantıya kadar tamamlayacaktır.
Toplantımızda komite çalışmalarını değerlendirmenin yanısıra gündemdeki siyasi ve ekonomik mevzular ele alınmıştır.
İktisadın en değerli ögelerinden olan fiyat istikrarı; iktidarın akıldan, bilimden ve rasyonaliteden uzak tezleri nedeniyle maalesef ağır bir tahribat almıştır. Ülkemiz dünya enflasyon sıralamasında 6. sıraya yükselmiş, oluşan hayat pahalılığı toplumsal istikrarı bozacak seviyeye ulaşmıştır. Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) Sistemi ile 85 milyon vatandaşın kamuya emaneti olan kaynaklar, ülkemizin az sayıdaki varlıklı insanına adaletsiz bir servet transferi halinde aktarılmaya başlanmıştır. İktidar hemen KKM uygulamasına son vermeli, para siyasetini normalleştirmelidir.
Son devirde bir taraftan provokatif açıklamalarla başka taraftan yanlış uygulamalarla tırmanan göçmenler sorunu da kapsamlı formda ele alınmıştır. Kapsamlı bir “Göç Politikası” geliştirilmesi için partilerimiz ortasındaki istişarelerin derinleştirilmesi hedefiyle bir komite kurulması konusunda mutabakata varılmıştır.
Ukrayna-Rusya savaşının getirdiği tansiyonlu konjonktürde gündeme gelen NATO’nun genişlemesi konusu da ülkemizin stratejik çıkarlarının gerektirdiği çok boyutlu dış siyaset perspektifinden ele alınmıştır. Türkiye’nin terörle uğraş bağlamında ortak tutum ve işbirliği konusundaki haklı talepleri yalnızca NATO üyeliğine baş vuran İsveç ve Finlandiya için değil hali hazırda üye olan bütün NATO üyeleri ve esasen bütün BM üyeleri için de geçerlidir. Bir taraftan bu hususta haklı taleplerimiz lisana getirilirken öteki taraftan Doğu Akdeniz ve Ege’deki güç istikrarlarının aleyhimize değişmesine sebep olacak ve Türkiye’nin çok boyutlu dış siyaset gerekliliklerine ziyan verecek tansiyonlardan ve maceracı telaffuz ve siyasetlerden uzak kalınmalıdır.
Hudut ötesi operasyon ve seçim
Son MGK toplantısı sonrasında gündeme gelen beklenen hudut ötesi operasyon konusu da toplantımızda değerlendirilmiştir. Terörle gayret ve hudut güvenliği konusunda gerekli önlemlerin alınması ülkemizin hakkı, iktidarın ise sorumluluğudur. Fakat ulusal güvenliği ilgilendiren mevzular inanılmaz bir sürece girildiği intibaı verilerek önümüzdeki seçim sürecini de etkileyecek formda iç siyasette gereç olarak kullanılmasına karşı ortak bir hal geliştirme konusunda da kararlıyız. İlgili devlet kurumlarının, muhalefet partilerini mümkün operasyonun münasebetleri, mühleti, kapsamı ve gayeleri konusunda bilgilendirmeleri kuraldır.
Son olarak, çok sıkıntı koşullar altında hayat çabası veren milletimize ortak bildirimiz şudur: Her gün derinleşen meselelere son verme maksat ve iradesiyle bir ortaya gelen önderler olarak, iktidarın gündem mühendisliklerini boşa çıkararak ülkemizi bu darboğazdan kurtaracak, milletimizi hak ettiği demokratik ve müreffeh Türkiye maksadına ulaştıracağız.”