Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) dövizi bulunan şirketlere getirdiği ticari kredi kısıtlaması, iktisat idaresinin en çok kıymet verdiği makroekonomik bilgi olan büyüme oranında ivme kaybına neden olacak. Meğer bu ay başında AKP kampında konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Dövizi düşürmek için yüksek faiz artışı yapabilirdik. Fakat o vakit üretim bundan olumsuz etkilenirdi. Biz bir yol ayrımına gittik. Enflasyonla birlikte büyümeyi tercih ettik” demişti.
“Ekonomimiz global büyüme oranının altında kalacak”
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, BDDK’nin son düzenlemesinin en büyük tesirinin büyüme oranı üzerinde olacağını söyledi. BDDK’nin 24 Haziran’da getirdiği “Bilançosunda 15 milyon lirayı aşan döviz bulunduran şirketler ticari kredi kullanamayacak” kararını yorumlayan Yılmaz, “Düzenlemeyle birlikte en çok ehemmiyet verilen makroekonomik data olan büyüme oranında ivme kaybı olacak” dedi. Yılmaz, şunları söyledi:
“Üretim maliyetleri dövize endeksli, üretici fiyatları endeksi yüzde 132, ayrıyeten kredi maliyetleri yüksek, son karara nazaran de krediye ulaşmada sınırlama var. Geçen yıl yüzde 11’lik büyüme, gevşek para siyaseti ve kredi genişlemesine dayalıydı. Bu büyüme oranına ulaşıldı lakin ona enflasyon, dış ticaret açığı ve dolarizasyon eşlik etti. Son yıllarda global büyüme oranının üstünde büyüyen ekonomimiz, 2022’de global büyüme oranının altında kalacak. IMF’nin Türkiye için bu yılki büyüme iddiası yüzde 2.7. Global büyüme kestirimi de yüzde 3.6. 2022 ikinci yarısında düşük büyüme oranına enflasyon, dış ticaret açığı ve dolarizasyon eşlik etmeye devam edebilir.”
Bu yıl 23’üncü sıraya gerileyeceğiz
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 2023 için ulusal geliri 2 trilyon dolara çıkararak Türkiye’yi birinci 10 iktisat ortasına yerleştirme kelamı vermişti fakat bunun yarısını bile gerçekleştiremediği üzere, dünyadaki ulusal gelir sıralamasında da Türkiye’yi 4 basamak düşürdü. Türkiye, başkanlık sistemine geçilmeden evvelki son yıl olan 2017 yılında 851 milyar dolarlık gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) ile sıralamada 17’nci sırada yer alıyordu. Başkanlık sistemine geçildikten sonra süratle irtifa kaybetmeye başladı. 2021 yılında GSYH’si 807 milyar dolara düşerken, dünya sıralamasında 21’inci sıraya geriledi. İddialara nazaran Türkiye’nin 2023 yılında 23’üncü sıraya gerileyeceği kestirim ediliyordu. Son düzenlemeyle bu sıralamada daha da geriye gidip gitmeyeceğimizi GSYH dataları belirleyecek.