Bilim insanları yeni bulgularla birlikte Mars yüzeyinin altında su bulunduğuna dair ispatların birinci defa radardan elde edilmeyen bilgilerle saptandığını belirtiyor. Böylece kızıl gezegenin yaşanabilir olabileceğine dair bir teklif daha sunulmuş oluyor.
Independent’ın haberine nazaran, bilim insanları bu bulgunun, “Mars’ta mutlaka hayat olduğu manasına gelmeyeceği” konusunda ihtarda bulunuyor. Öte yandan araştırmacılar, Mars’ın daha yaşanabilir olduğu bir vaktin var olabileceğinin de göz gerisi edilemeyeceğini belirtiyor.
Araştırmayı Cambridge Üniversitesi yönetti
Cambridge Üniversitesi tarafından yürütülen çalışmaya Sheffield Üniversitesi ve Açık Üniversite’den bilim insanları da katıldı. Çalışmaları, bugün Nature Astronomy’de yayınlanan “Mars’ın güney kutup buz örtüsünün altındaki buzul altı suyunun yüzeye topografik etkisi” başlıklı yeni bir makalede yer aldı.
Çalışmada araştırmacılar, Mars’taki buzulların yüksekliğindeki küçük değişiklikleri tespit etmek için uzay aracındaki lazerleri kullandılar. Daha sonra bu buz örtülerinin altındaki bir su kütlesinin yüzeyi nasıl değiştireceğini iddia eden bir bilgisayar modeliyle bu örüntüleri karşılaştırdılar ve eşleştiklerini buldular.
‘Mars’ta en az bir buzul altı sıvı su alanı var’
Dünya üzere Mars’ın da her iki kutbunda kabaca Grönland Buz Tabakası’na muadil hacimde kalın su buzulları bulunuyor. Dünya’daki buz katmanlarının altında su dolu kanallar ve hatta büyük buzulaltı gölleri bulunurken, Mars’takilerin yakın vakte kadar soğuk Mars iklimi nedeniyle yataklarına kadar donmuş olduğu düşünülüyordu.
Araştırmayı yöneten Cambridge Scott Kutup Araştırmaları Enstitüsü’nden Profesör Neil Arnold şunları söyledi: “Yeni topografik ispatlar, bilgisayar modeli sonuçlarımız ve radar bilgilerinin birleşimi, bugün Mars’ta en az bir buzul altı sıvı su alanının var olduğunu ve buz örtüsünün altındaki suyu sıvı halde tutmak için Mars’ın hala jeotermal olarak faal olması gerektiğini çok daha beklenen hale getirdi.”
Sheffield Üniversitesi’nden çalışmanın ikinci muharriri Dr. Frances Butcher şunları söyledi: “Bu çalışma bugün Mars’ta sıvı halde su bulunduğuna dair en düzgün ispatı sunuyor zira Dünya’da buzul altı gölleri ararken aradığımız temel delillerden ikisinin artık Mars’ta bulunduğu görülüyor. Sıvı su, Mars’ta ömür olduğu manasına gelmese de hayat için gerekli bir bileşen. Bu kadar soğuk sıcaklıklarda sıvı olması için güney kutbunun altındaki suyun nitekim tuzlu olması gerekir ki bu da rastgele bir mikrobik hayatın orada yaşamasını zorlaştıracaktır. Bununla birlikte, geçmişte iklimin daha az acımasız olduğu vakitlerde daha yaşanabilir ortamlar olduğuna dair umut vadediyor.”
Ne olmuştu?
2018 yılında bilim insanları, Avrupa Uzay Ajansı’nın Mars Express radarını kullanarak Mars’ın buz örtüsünü incelemişlerdi. Buzun altındaki alanın radar sinyallerini güçlü bir formda yansıttığı tespit edilmiş ve bilim insanları bunun sıvı suyun ispatı olduğunu öne sürmüştü.
Ancak daha sonra yapılan bir dizi çalışma, öteki unsurların de tıpkı formda yansıtıcı olabileceğini ve sıvı halde kalabilmek için öteki bir ısı kaynağına muhtaçlık duyacağından suyun yansımalara neden olma mümkünlüğünün daha düşük olduğunu göstermişti. Bu nedenle, birçok bilim insanı bunun sahiden su olduğunu göstermek için daha fazla ispata muhtaçlık olduğuna inanıyordu.
