Sonuçları bu ay Science mecmuasında yayınlanan deney, LinkedIn’de “zayıf bağlar” olarak tanımlanan tanıdıkların mı yoksa “güçlü bağlar” olarak bilinen yakın iş arkadaşları ve arkadaşların mı insanların yeni fırsatlar yakalamasına yardımcı olma konusunda en âlâ olduğunu belirlemeye çalıştı.
Güçlü bağların bir sonraki iş tecrübesinde yardımcı olacak en uygun bireyler olacağını düşünenler için, çalışma bunun tam zıddının gerçek olduğunu ortaya koydu.
Makalenin özetinde, “Yazarlar, en zayıf bağların iş hareketliliği üzerinde en büyük tesire sahip olduğunu, en güçlü bağların ise en az tesire sahip olduğunu gösteriyor. Bu sonuçlar birlikte, görünürdeki ‘zayıf bağlar paradoksunu’ çözmeye yardımcı olmakta ve zayıf bağlar teorisinin gücüne dair ispat sağlamaktadır” sözleri yer aldı.
Nasıl gerçekleşti?
LinkedIn, Harvard Business School ve MIT’deki araştırmacılar, toplumsal ağın “Tanıyor Olabileceğiniz Kişiler” özelliğini kullanarak çok sayıda büyük ölçekli rastgele deney gerçekleştirdi. İnternet sitesinin ve uygulamanın bu kısmı, bir kullanıcının ortak ilgi alanları ve geçmişleri göz önüne alındığında faydalı bulabileceği profilleri gösteriyor ve bireyleri onlarla ağ kurmasını önerir. Ağ kurduktan sonra bireyler birbirine bildiri gönderebiliyor, profesyonel olarak ne durumda olduğuna bakabiliyor, birbirinin gönderilerini takip edebiliyor ya da birbirine iş önerebiliyor.
Deney, beş yıllık bir müddet zarfında 20 milyondan fazla kullanıcı ortasında kurulan iki milyar temasın ve bu kontakların 600 bin yeni işin kabulünü nasıl yönlendirdiğinin tahlil edilmesini içeriyordu.
Bu test için LinkedIn, “Tanıyor Olabileceğiniz Kişiler” algoritmasını vakit zaman değiştirerek kimi kullanıcılar için güçlü ve zayıf temas tekliflerinin bileşimini rastgele ayarladı ve araştırmacıların bunun sonraki iş değişikliklerini nasıl etkilediğini test etmesine ve ölçmesine imkan tanıdı. A/B testi olarak tanımlanan deneyde, kimi kullanıcılara A, kimilerine B durumu gösterilerek, iş arayanlar için yakın ya da gevşek irtibatların daha kıymetli olup olmadığına işaret eden çok sayıda data üretildi.
MIT’de idare profesörü ve yeni makalenin ortak müellifi olan Sinan Aral daha evvel yaptığı bir açıklamada, “Orta derecede zayıf bağlar en güzelidir. En zayıf değil, fakat en zayıftan biraz daha güçlü” dedi.
Zayıf bağların iş arama üzerindeki olumlu tesiri, bir kullanıcı öbür bir kullanıcıyla ondan fazla karşılıklı ilişki paylaştığında azalıyor. MIT takımı, “LinkedIn’de biriyle (10’dan fazla ortak bağlantı) paylaşırsanız, iş arama açısından öteki şahısla olan temasınızın yararı azalır” diye belirtti.
Etik tartışmaları
Çalışma bu sonucun dışındaki nedenlerle de dikkat çekiyor. LinkedIn, kullanıcılarını deney hakkında bilgilendirmediği için eleştiriliyor.
Marquette Üniversitesi’nde bilgisayar bilimleri doçenti ve Bilgi, Etik ve Toplum Merkezi yöneticisi olan Michael Zimmer, New York Times’a yaptığı değerlendirmede, “Bulgular kimi kullanıcıların iş fırsatlarına daha uygun erişebildiğini ya da iş fırsatlarına erişimde manalı bir fark olduğunu gösteriyor. Bunlar, bu çeşit büyük data araştırmalarına katılmanın etiğini düşündüğümüzde dikkate alınması gereken uzun vadeli sonuçlardır” sözlerini kullandı.
Araştırmacılar tezleri reddetti
Ancak araştırmanın muharriri, kullanıcıların aldatıldığı görüşüne katılmıyor. LinkedIn’de uygulamalı araştırma bilimcisi ve çalışmanın ortak müellifi olan Karthik Rajkumar, “Hiç kimse iş bulma konusunda dezavantajlı duruma düşürülmedi” dedi. MIT’den Aral, araştırmanın gayesinin insanların iş bulmalarına yardımcı olacak daha güzel bir algoritma geliştirmek olduğunu da kelamlarına ekledi.
Aral, dedi.