Avrupa ülkeleri, Baltık Denizi’nin altından İsveç ve Danimarka kara sularından geçerek Almanya’ya bağlanan Rus Kuzey Akım doğalgaz boru çizgilerindeki nedeni açıklanamayan ani sızıntıların ardındaki sabotaj ihtimalini soruşturmaya başladı.
Avrupa Birliği (AB) ile Rusya ortasında, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan kriz sonrasında Moskova AB’ye doğalgaz akışını keserek güç fiyatlarını tırmandırmış, dikkatler her iki boru sınırına çevrilmişti.
Sızıntılar tespit edildiği sırada, her iki boru sınırından da Avrupa’ya doğalgaz akışı yapılmamaktaydı. Fakat her iki boru çizgisinde da basınç altındaki doğalgaz bulunmaktaydı. Boru sınırlarındaki sızıntılar, ticari faaliyetlerin yine başlatılmasını bir mühlet engelleyecek.
Sabotaj iddiası
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, sızıntıların sabotajtan kaynaklandığını sav ederken, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen de sabotaj ihtimalini “göz gerisi edemeyeceğini” belirtti. Öte yandan Danimarka Silahlı Kuvvetleri gaz sızıntılarının fotoğrafını yayımladı.
Kuzey Akım 1 boru sınırı, Rusya’nın kuzeybatısındaki Vyborg kasabasından başlayıp Finlandiya’nın yakınından geçerken, Kuzey Akım 2 boru sınırı Rusya’nın kuzeybatısındaki Ust-Luga limanından başlayıp Estonya’nın yakınından geçiyor. Her iki boru çizgisi da Baltık Denizi’nin altından Almanya’nın kuzeydoğusundaki Lubmin’e bağlanıyor.
Gemilerin girişi engellendi
İsveç Denizcilik Müdürlüğü (SMA), Rusya’dan Almanya’ya doğalgaz taşıyan Kuzey Akım 1 boru çizgisinin İsveç ve Danimarka kara sularındaki iki noktasında bugün sızıntı olduğu ihtarını yapmıştı. Danimarkalı yetkililer ise Rusya’nın artık kullanılmayan Kuzey Akım 2 boru sınırından Baltık Denizi’ne doğalgaz sızıntısı olduğunu tespit ettikten sonra, dün gemilerin Bornholm Adası’nın güneydoğusunun beş deniz millik radyanının içine girmemesini talep etmişti.
‘Benzeri olmayan ziyana uğradı’
Hattın işletmecisi Nord Stream AG, üç noktada birebir gün meydana gelen sızıntılar nedeniyle boru çizgilerinin “benzeri olmayan” ziyana uğradığını açıkladı.
“Kasti ziyana yönelik birtakım emareler var” diyen Avrupalı bir güvenlik kaynağı, bir sonuca varmak için şu an çok erken olduğunu belirtti ve şöyle dedi: “Bundan kim yarar sağlayabilir?’ sorusunu sormanız gerekir.”
Sabotaja yönelik belli bir istihbaratın olup olmadığına dair Avrupalı ikinci bir kaynak şöyle belirtti: “Henüz belli değil ama bu basınç arızası sırf boru büsbütün kesik olduğunda meydana geliyormuş üzere gözüküyor. Bu da her şeyi açıklıyor.”
SMA’nın sözcüsü yaptığı açıklamada, “Kuzey Akım 1’de iki sızıntı var – biri İsveç ekonomik bölgesinde, başkası Danimarka ekonomik bölgesinde. Birbirlerine çok yakınlar” dedi. Sözcü, boru sınırındaki sızıntıların Danimarka’nın Bornholm adasının kuzeydoğusunda olduğunu belirtti.
SMA’nın öbür bir sözücü ise “Herhangi bir geminin bölgeye çok yaklaşmasını engellemek için çok dikkatli izliyoruz” diye belirtti.
Kremlin: Sabotaj göz gerisi edilemez
Kremlin, boru çizgilerindeki sızıntının sebebi olarak sabotajın göz arkası edilemeyeceğini açıkladı. Sızıntıların sabotajdan kaynaklanıp kaynaklanmadığı sorusuna, Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, “Şu anda hiçbir ihtimal göz arkası edilemez” dedi ve bu olayın tüm kıtanın güç güvenliğini tehdit ettiğini belirtti.
Danimarka Güç Bakanı Dan Jorgensen‘in açıklamasına nazaran, Kuzey Akım 1 ve 2 boru sınırlarındaki sızıntıların akabinde Danimarkalı yetkililer ülkedeki elektrik ve doğalgaz dallarının duruma hazırlık düzeylerinin arttırılmasını istedi.