Herkesi kör alemi sersem sandıkları için tekrar lütfetmişler üzere davranarak “Suriye ile bağları yine başlatmaktan” kelam ediyorlar. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na bakarsanız, Türkiye “muhalefetle rejimi anlaştırıp, barışı sağlamak için” y
“Tamam seninle münasebet kurmaya karar verdik” der üzere davranmazlar mı, güldürüyorlar insanı hakikaten. “İyi geçindiğin tek bir komşu bırakmamışsın, Mısır’ın içişlerine burnunu sokmuşsun, BAE ile kanlı bıçaklı olmuşsun, İran’la gerginsin, Suudi Arabistan’la arbedenin eşiğinden dönmüşsün, Hollanda ile soğuksun, Fransa ile kavgalısın, İsveç ile Finlandya’ya diş gösterip geri adım atmışsın, ABD’ye tüm yanaşma gayretlerine karşın yaranamamışsın, Rusya için sağlam ortak değilsin, en güç vakitlerinde Türkiye’nin yanında olmuş Bangladeş’le bile bozuşmuşsun, kendi kendini yalnız bırakma konusunda dünyayı hayrete bırakan bir dış siyaset izlemişsin, tüm bunlar olmamış üzere güya kendi iradenle, gerçeğin de farkına varmış havalarında Suriye’yle bağların kurulmasından kelam ediyorsun” derler beşere.
Dünyayı tahıl düşüncesinden kurtarmış “diplomatik başarı”nın kendisine uygulanan yaptırımları Türkiye üzerinden aşmak isteyen Rusya’nın bir “armağanı” olduğunu da bilmeyen yok bu ortada.
İlişkiler gelişsin tabii
Yıllarca, Türkiye’nin Suriye’nin içişlerine karışmasının “komşuluk ilişkilerine” uymadığını savunan, bu şanssız ülkeye yönelik emperyal çullanmayı, yayılmacılık için fırsat sayıp “Emevi Mescidinde namaz kılma hayalleri görmeyi” eleştirmiş biri olarak iki ülkenin bağları geliştirmelerine karşı olmam elbette düşünülemez. Fakat bu işbirliğinin, Suriye’deki diğer topluluklar için bir sıkıntıya dönüşmesine de taraftar olamam. (Bunu ayrıyeten konuşuruz).
Türkiye’nin uzun uzun düşünüp Suriye ile alakaları geliştirmeye karar verdiğini düşünen yoktur sanırım. En son Soçi Zirvesi’nde AKP’li cumhurbaşkanına Rusya’dan “Şam’la görüşmesi gerektiği konusunda” bir öneri(!) geldiği anlaşılıyor. Yalnızca bu değil; Suriye idaresine karşı desteklenen/beslenen kümelere verilen paralar da artık ödenemiyor. Malum, bu kümelere milyarları bulan mali yardımlar TL ile yapılıyordu, TL’nin durumu ortada. Kümelere verilecek para kalmadı elde. “Türkiye Suriye’yle barışacak, o nedenle kümelere yardımı kesti” diyenlerin de saflığına yanarım. Ödenecek para tükendiği için Türkiye Şam’la görüşme noktasına geldi.
Esad’ı kabul etmek
Türkiye’nin Suriye ile görüşme evresine gelmesinin en kıymetli nedeni ise Beşar Esad’ın yenilmezliğidir. Hem alanda hem diplomaside kazanan bir Esad var zira. ABD’nin bile Suriye’nin elinde bulunduğuna inandığı “ABD’li gazeteci Austin Tice için Esad’ı muhatap alarak yardım istediğini de anımsayalım. Rusya dayanağı ile kazandı” diyenlere de şunu hatırlatayım; Rusya savaşa Suriye lehine 2015’de dahil oldu. Birinci dört yıl herkesin saldırısına uğrayan bir Esad vardı. ABD’si, İngilteresi, Fransası, Almanyası, BAE’si, Suudisi ile birlikte Türkiye’nin de desteklediği toplam 60 ülkeden gelen yabancı cihatçıya karşı “kendi askerinin” yanı sıra İran yanlısı kümelerle direndi. Koskoca bir dört yıl. Çullanmanın en ağır olduğu, Rus dayanağının şimdi ortada olmadığı bir dört yıl.
Tüm dünyadan dayanak almadığı vakitlerde bile devrilmemiş bir Esad’dan kelam ediyoruz. Bir iç operasyonla devrilmesi için tüm şartların hazır olduğu devirlerde bile halkının sahip çıktığı biri olduğunu da anımsamak gerek.
Suriye’nin o kuralı varken
Arap Birliği’nin tekrar üyelik için davet etmeye hazırlandığı, Batı ülkelerinin “Esad’sız Suriye” fikrinden vazgeçtiği bir periyotta Türkiye’nin Suriye aykırılığının sürmesine de imkan yoktu. Görüşmelerin başlaması durumuna bu türlü gelindi.
Peki görüşmeler olağanlaşmaya yol açar mı? Hayır. Türkiye askeri Suriye’de olduğu sürece açmaz. Zira Suriye “ilişkilerin geliştirilmesi için baş koşul” olarak bunu sürüyor. Türkiye’nin kısa vadede çekilmesi ise mümkün değil.
Yani desteklediği kümelere verecek parası kalmayan, Rusya’ya başta güç olmak üzere bir çok alanda bağımlılığı artan Türkiye Şam’la elbette görüşmek zorunda. Görüşecekler, münasebetler ilerleyecek fakat olağanlaşma olmayacak.
Ta ki Türkiye Suriye’nin kuzeyinden çekilinceye kadar. Hani onlarca Türk askerinin şehit edildiği yerler var ya, oralardan çekilinceye kadar.
Şair günümüzde yaşasaydı değiştirirdi şiirinin o dayanılmaz dizesini:
“Bir inat uğruna ya Rab ne güneşler batıyor”.