Bu köşede evvelki gün borsaya açık şirketlerin birinci 6 aydaki kârlarına bakmıştım. Maşallah hepsinin işleri yolundaydı. Birkaç örnek vermek gerekirse, Yünsa kârını yüzde 1400, Naturelgaz yüzde 3039, Çemtaş yüzde 454, büyük şirketlerden Şişecam yüzde 251, Yapı Kredi yüzde 430, Akbank yüzde 414 artırmıştı. Bugün devletin elindeki, “Arpalık” suçlamasına mevzu olan şirketlerden ikisine bakalım. Diğer şirketler kâr rekorları kırarken sanki onlar ne yapıyor? “Arpalık” diyerek haksızlık ediyor olmayalım?
2005 yılında özelleştirilen Türk Telekom bu yıl 1 milyar 650 milyon dolara Türkiye Varlık Fonu tarafından geri alınmıştı. Şirket bu yılın birinci 6 ayında 1.9 milyar lira kâr açıkladı. Geçen yılın tıpkı periyodunda ne kadar kâr etmişti? 2.6 milyar lira. Yani şirket son bir yılda küçüldü. Bunun üzerine enflasyonu da eklediğimizde Türk Telekom’un adeta eridiğini görüyoruz. Hayırdır neden, ne oluyor?
Çünkü işler âlâ gitmiyor. Türk Telekom’un temel faaliyet kârı geçen yılın 6 aylık devrinde 4.3 milyar lirayken bu yılın birebir periyodunda 4.2 milyar liraya inmiş.
Bir şirketin işleri neden berbata sarfiyat? İktisat genel olarak berbattır, bütün şirketlerin işleri berbata gidiyordur, onun da masraf. Halbuki durumun bunun tam aksisi olduğunu üstte gördük, özel bölüm şirketleri kâr rekorları kırıyor.
Türk Telekom’da işlerin neden berbata gittiğini anlamak için evvelki gün Diken’de yayınlanan bir haberi okuyalım: “Bu yılın birinci yarısında 1,27 milyar lira kar açıklayan Türk Telekom, son altı ayda genel idare masrafları için 1 milyar 843 milyon 96 bin TL ödedi.”
Genel idare masraflarından üst seviye yöneticilerin ne kadar hisse aldığını bilmiyoruz. Ancak hatırı sayılır bir hisse aldıklarını söylemek yanlış olmaz. Kim bu üstün başarıyı gösteren yöneticiler? İdare şurasında Yiğit Bulut, Hazine ve Maliye Bakan Yardımcıları Mahmut Gürcan, Cengiz Yavilioğlu, Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcıları Salim Dursun, Enver İskurt üzere isimler var. Türkiye Varlık Fonu’nun Genel Müdürü Arda Ermut da idare şurasında. Profesyonel idare de iktidara yakın isimlerden oluşuyor. Şirketin CEO’su Ümit Önal daha evvel Sabah gazetesinin reklam müdürüydü…
Türk Telekom’un göz kamaştıran performansının ardında işte bu takım var.
Devletin elindeki bir öbür şirket, Koza Altın. FETÖ soruşturması kapsamında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na devredilen Koza Altın bu yılın birinci 6 aylık devirde 1.7 milyar lira kâr açıkladı. Geçen yıl kârı ne kadardı? 1.3 milyar TL. Yani Koza Altın da Türk Telekom üzere gerçek olarak (Enflasyondan arındırıldığında) küçüldü.
Onun da işleri pek düzgün gitmiyor. Resmi enflasyonun yüzde 80’e dayandığı ortamda Koza’nın satışları geçen yıl yalnızca yüzde 13 artmış. Ancak tek sorun bu değil, bir de yapılan bağışlar var.
Koza Altın geçen yıl çeşitli okullara 168 milyon lira bağış yapmıştı. Bu yılın birinci 6 ayında bağışlar artmış, 200 milyon liraya dayanmış. Hangi okullar bunlar? Bilmiyoruz. Tek bildiğimiz Koza Altın’ın da Türk Telekom üzere iktidarın elinde eridiği…
İktidarın elindeki başka kurumlar hangi durumdaysa Türk Telekom ve Koza Altın da tıpkı durumda…