İngiliz Financial Times gazetesi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in görüşmesine ait yayınladığı haberde, batılı yetkililerin, Türkiye ile Rusya ortasında derinleşen ekonomik iş birliği konusunda giderek daha fazla kaygı duyduğuna yer verdi.
Gazeteye demeç veren 6 batılı yetkili, Türk ve Rus önderlerin, dün Soçi’de 4 saatlik bir toplantının akabinde ticaret ve güç alanındaki iş birliğini genişletme muahedesinden tasa duyduklarını söyledi. Bir Avrupa Birliği (AB) yetkilisi Türk-Rus iş birliğinin “giderek daha yakından” izlediğini söyleyerek, Türkiye’nin Rusya ile ticaret için bir platform haline geldiğine dair telaşlarını lisana getirdi. Bir başka yetkili ise Türkiye’nin Rusya’ya yönelik davranışını “çok fırsatçı” olarak nitelendirerek, “Türklerin kaygılarımıza dikkat etmesini sağlamaya çalışıyoruz” sözünü kullandı.
Haberde, Washington’ın Rusya’nın yaptırımlardan kaçmasına yardımcı olan ülkeleri, ABD’nin yasal yargı yetkisinin ötesindeki ihlalleri amaç alan “ikincil yaptırımlarla” vuracağı konusunda tekraren uyardığı hatırlatılarak, AB’nin bu hususta daha güç ve ketum davrandığını aktardı.
ABD Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, haziran ayında Türk yetkililer ve İstanbullu bankacılarla bir ortaya gelerek onları yasa dışı Rus parasının kanalı haline gelmemeleri konusunda uyarmıştı.
‘Şirketler Türkiye’den çekilebilir’
Üst seviye bir batılı yetkili, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya’ya verdiği taahhütleri yerine getirmesi halinde ülkelerin şirketlerini ve bankalarını Türkiye’den çekilmeye çağırabileceklerini öne sürdü.
Yetkili, Rusya’ya yaptırım uygulayan ülkelerin, “Türkiye’nin faaliyetlerini genişletmesinin yaratacağı risk ışığında, Batılı firmaları ya Türkiye’deki alakalarından çekilmeye ya da Türkiye ile bağlarını küçültmeye çağırarak Ankara’ya karşı harekete geçebileceklerini” söyledi. Lakin bu sözler, yasal açıdan durumlarını inceleyen ve güzel bir fikir olup olmadığını sorgulayan başka kimi batılı yetkililer tarafından reddedildi.
Avrupalı bir yetkili ise, “Bu çeşit olumsuz hareketlere karşı muhtemelen sert bir formda çaba edecek çok değerli ekonomik çıkarlar var. Türkiye Rusya’ya çok yakınlaşırsa, rastgele bir olumsuz aksiyonu dışlamayacağız” dedi.
‘Üye devletler harekete geçebilir’
Haberde, Türkiye’ye yönelik mümkün yaptırımların AB içinde bölünmelere neden olacağı tabir edilirken, birtakım üye devletlerin de harekete geçebileceği öne sürüldü ve “Örneğin ticaretin finansmanına kısıtlama getirilmesini isteyebilirler yahut büyük finans şirketlerinden Türk şirketlerine olan finansmanı azaltmalarını isteyebilirler” tabiri kullanıldı.
Üç Avrupalı yetkili, Brüksel’de Türkiye konusunda şimdi resmi bir görüşme yapılmadığını söyledi ve Soçi’deki tartışmaların tüm ayrıntılarının ve yansımalarının şimdi net olmadığı konusunda uyardı.