Pandemiyle birlikte iş yükünün artması, dünya genelindeki ekonomik meselelerin getirdiği gelecek telaşı, uzun çalışma saatleri, mobbing… Çalışanlar günlerinin büyük kısmını geliştirdikleri iş yerlerinde ne kadar rahat? DSÖ ve ILO çalışan nüfusun akıl sıhhati tasaları konusunda somut adımlar atılması davetinde bulundu.
BBC Türkçe’de yer alan habere nazaran; öte yandan bu durum patronlar için de kâr kaybı manasına geliyor. Depresyon ve tasa bozuklukları nedeniyle 12 milyar iş gününün kaybedildiği ve küresel iktisada yaklaşık 1 trilyon dolara mal olduğu varsayım ediliyor. Bu sıkıntıya değinen iki yayın, DSÖ işte akıl sıhhati rehberi ile DSÖ ve ILO’nun bu husustaki siyaset evrakı yayımlandı.
Ağır iş yükü, olumsuz davranışlar, gerilim…
DSÖ’nün rehberinde, ağır iş yükü, olumsuz davranışlar ve işyerlerinde gerilim yaratan öbür faktörlerle çaba için atılması tavsiye edilen adımlar yer aldı. DSÖ birinci kere, müdürlerin gerilimli iş ortamlarını tedbire ve gerilim altındaki çalışanlarla ilgilenmekte kapasitelerini artırmaları için eğitimler yapılması tavsiyesi verdi.
Akıl sıhhatini olumsuz etkiliyor
Haziran 2022’de yayımlanan DSÖ’nün akıl sıhhati raporunda 2019’da bir milyar kişinin, çalışma yaşındaki yetişkinlerin de yüzde 15’inin bir ruhsal meseleyle yaşadığı belirtildi.
İş yerleri, ayrımcılık ve eşitsizlik de dahil akıl sıhhatini olumsuz etkileyen toplumsal problemleri artırabiliyor. “Mobbing” diye de bilinen zorbalık ve ruhsal şiddet, işyerlerinde ruhsal sıhhate olumsuz tesir eden en önemli şikayetlerden biri. Fakat işyerlerinde ruhsal sıhhatini konuşmak ve açığa vurmak global seviyede hâlâ bir tabu.
Müdahale çağrısı
Rehberde, ruhsal sıkıntıları bulunan çalışanların gereksinimlerini karşılamak için daha güzel yollar bulunması, işe ve fiyatlı istihdama dönüşlerini destekleyen ve ağır ruhsal meseleler yaşayanlar için müdahaleler teklif edilmesi öneriliyor. Rehberde, sıhhat, insani ve acil durum çalışanlarının korunması için müdahale davetinde da bulunuluyor.
DSÖ Genel Sekreteri Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, “İşin ruh sıhhatimiz üzerindeki bozucu tesirine odaklanma vakti. Bireyin refahı harekete geçmek için gereğince uygun bir neden lakin ruh sıhhati bozukluğunun kişinin performansı ve üretkenliği üzerinde yıkıcı tesirleri de olabilir. Bu yeni rehber işyerlerinde olumsuz durumları ve kültürleri önlemeye ve çok gereksinim duyulan çalışanların ruh sıhhatinin korunmasına ve dayanak verilmesine yardımcı olabilir” dedi.
DSÖ/ILO siyaset dokümanında ise, kamu ve özel dalda hükümetler, çalışanlar, patronlar ve bunların temsil örgütleri için uygulama stratejileri açıklanıyor.
‘Çalışma ortamını yine şekillendirmek için yatırım yapmalıyız’
ILO Genel Sekreteri Guy Ryder da “İnsanlar hayatının büyük bir kısmını işyerlerinde harcadıkları için inançlı ve sağlıklı bir çalışma ortamı kritik değerde. İşyerlerinde ruh sıhhati manasında bir tedbire kültürü inşa etmek, damgalanma ve toplumsal dışlanmayı önlemek için çalışma ortamını tekrar şekillendirmek ve ruh sıhhati meseleleri olan çalışanların korunması ve desteklenmesi için yatırım yapmalıyız” dedi.
Ancak DSÖ’nün Ruh Sıhhati Atlası’na nazaran ülkelerin yalnızca yüzde 35’i iş yerlerinde ruh sıhhatini geliştirmek ve sıkıntıları önlemek ismine birer programa sahip.
Covid-19 sıhhati dünya genelinde dert bozukluğu ve depresyon hadiselerinde yüzde 25’lik bir artışı tetikledi ve ruh sıhhati manasındaki kaynakların global seviyedeki azlığını gözler önüne serdi. 2020’de hükümetler sıhhat bütçesinin yalnızca yüzde 2’sini ruh sıhhatine harcadı ve bu oran orta gelir seviyesindeki ülkelerde yüzde 1’in altına indi.
