Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu NTV’de katıldığı bir programda gündeme dair açıklamalarda bulundu. Çavuşoğlu, “Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan, Madrid’deki dörtlü dorukta Türkiye’nin kırmızı çizgilerini açıkladı” derken “İki meselemiz var. Birinci PKK üzere terör örgütlerinin faaliyetleri. İkincisi ise sanayi eserlerinde uygulanan bize yönelik ambargo” sözlerini kullandı.
Çavuşoğlu’nun açıklamalarından satırbaşları şöyle:
- NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg bu süreçte devreye girdi. Biz kendi taslağımızı gönderdik. En son görüşmede, NATO Doruğu’ndan birkaç gün evvel, bu iki ülke bizim taleplerimizi kabul etti. Lakin, kimi mevzularda görüş ayrılıkları devam etti.
- Madrid’de görüşmelerde müzakereler devam etti. Sayın Cumhurbaşkanımız Türkiye’nin kırmızı çizgilerini açıkladı. PKK, NATO’nun da terör listesinde. Birinci kere YPG/PYD bir NATO dokümanında yer aldı.
- Ayrıca, Finlandiya ve İsveç NATO üyelikleri konusunda Türkiye’nin ulusal güvenlik tasalarına hürmet duymalılar. Onlar da başbakanları ve cumhurbaşkanları terör örgütlerine rastgele bir takviye vermeyeceklerini kabul ettiler.
- Diğer taraftan iki ülkenin terörle gayret ve savunma sanayi alanındaki maddelerini güncellemeleri gerekiyor. Yaptığımız mutabakat zaptı bu ülkelerinde epeyce faydasına.
- İsveç ve Finlandiya terörizmle gayrette Türkiye ile tam işbirliği taahhüt ediyor.
- Bunlar diyorlar ki, ‘Bir terör saldırısı olmadıkça propaganda serbest’. Lakin artık bunu da yapamayacaklar. PKK’nın eleman devşirmesini engelleyecekler.
- Mutabakat zaptımız için öteki NATO ülkelerinin de buna katılmasını sağlayacağız. Yalnızca üç ülke ile hudutlu kalmayacak. Bu bir yazılı taahhüttür. Biz bunların yazılı ve imzalı olmasını istedik.
- Mutabakat artırımı bir başlangıçtır. Temel olan bağlayıcılıktır. TBMM’den geçmediği halde bu iki ülke de NATO’ya giremez. Mutabakat zaptı üç ülkenin taahhüdüdür.
- Bizim bunlara verdiğimiz kanıtlar ışığında PYD/YPG/PKK’nın ilişkili olduğunu belgeledik. ABD’nin, Fransa’nın bu hususta iki yüzlülükleri var. Bunlar biraz da ABD’ye güvendiler. Lakin sonunda masaya oturmak zorunda kaldılar.
- ABD’nin YPG’ye olan yardımları konusundaki hayal krıklığımızı tekraren lisana getirdik. Ulusal güvenlik sorunu olduğunda, kimin ne dediği değerli değil. Türkiye memleketler arası hukuk çerçevesinde gereğini yapmaktadır. Rusya ve ABD’nin Türkiye’ye bir şey söyleme hakkı yok. Biz, Rusya’nın attığı her adımdan mumnun değiliz. Bu bahiste hayli şeffaf davranıyoruz.
‘Kazanmadı demeleri yanlış’
Çavuşoğlu, açıklamasının devamında üçlü mutabakat için Türkiye’nin kazanmadığını söylemenin “yanlış” olacağını söz ederek, “Eğer bu ülkeler kelamlarını tutmazlarsa biz de ona nazaran adımlar atacağız. Muhalefetin bu mevzudaki yaklaşımını sahiden anlamaya çalışıyorum. Bu mutabakattan YPG/PYD rahatsız, FETÖ rahatsız. Yunanistan rahatsız. İsveç ve Finlandiya muhalefetleri rahatsız. Bizim muhalefetimiz neden rahatsız olduğunu anlamıyorum. Milletvekillerinin oylarıyla bir kanun kabul edilecek. Bu çabayı biz milletçe veriyoruz. Bu iki ülkenin kelamlarını getirmesi için muhalefet hiç baskı yapmadı. HDP ile siyasi paydaşlık yapmak isteyen partiler iki yüzlülüklerini gösteriyor. ‘Türkiye kazanamadı’ demeleri yanlış” dedi.
İade talebi yaptığımız isimler İsveç ile paylaşıldı.
‘İsrail’deki hükümet değişikliği olumsuz tesiri olmaz’
İsrail ile olağanlaşma atmosferinin gelişmesi akabinde İsrail’de yaşanan hükümet krizi ve yapılacak erken seçim, Türkiye ile münasebetlerin nasıl etkileneceği sorusunu da akıllara getrimişti. Bakan Çavuşoğlu bu mevzuya dair yaptığı açıklamada, “İsrail’deki hükümet değişikliklerinin ilgilerimizde olumsuz tesiri olmaz. Ekim ayında ülkede seçimler başlayacak. Akabinde büyükelçi atamalarına başlayacağız. Mısır ile istediğimiz süratte değiliz. İki tarafın da birebir süratte olması gerekiyor” diye konuştu.
Gıda krizi
Çavuşoğlu, Rusya ve Ukrayna savaşının neden olduğu besin krizine yönelik ise şunları söyledi: “Birleşmiş Milletler’in bu mevzuda objektif ve hoş bir planı var. Hem Rusya’nın ihracat muhtaçlıklarını karşılıyor hem de Ukrayan’nın. Planın işlemesi halinde Ukrayna tahılını milletlerarası olarak ihraç edebilecek. Mayınları o bölgeden temizlemeden inançlı sınırlar oluşturulamaz. Şu anda dünyada besin fiyatları çok yükseldi. Hem Ukrayna’nın hem de Rusya’nın yararına olacak halde bu sorunun çözülmesini istiyoruz.”
F-16 talebi
Çavuşoğlu, “ABD ile bağlarımızda görece olarak daha olumlu bir hava var. Sıkıntıların çözülmesi, münasebetlerin geliştirilmesi beklenen. F-16 konusundaki görüşmelerimiz çok olumluydu. ABD Lideri Joe Biden da F-16’ların Türkiye’ye verilmesinden yana olduğunu, fakat onayın Kongre’den geçmesi gerektiğini söyledi. Demokrat Parti’de bu duruma karşı çıkan birkaç senatör var. Lakin, şu anda olumsuz bir tablo görmüyoruz” tabirlerini kullandı.