Elektrik ve doğalgazın yanı sıra tohum, gübre, mazot, zirai ilaç üzere üretim girdilerine gelen gerisi gerisine artırımlar çiftçileri üretim yapamaz hale getirirken, bankalara olan borcunu da katladı. Çiftçilerin içinde bulunduğu çıkmaz, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) sayılarına da yansıdı. BDDK’nın yayınladığı son datalara nazaran, 2002 yılında çiftçilerin bankalara olan borcu 2.4 milyar lira iken, Nisan 2020’de 194 milyar liraya çıkarak cumhuriyet tarihinin rekorunu kırdı. Yani AKP iktidarından evvel çiftçi başına yaklaşık bin lira borç düşerken, bu sayı 89 bin liraya çıktı.
Tek adam sistemi çiftçiyi borca boğdu
CHP Genel Lider Başdanışmanı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, çiftçilerin son bir yılda kullandığı kredi ölçüsünün 52.4 milyar lira ile tüm vakitlerin en yüksek sayısı ve toplam borç ölçüsünün da 194.7 milyar lira ile Cumhuriyet tarihinin rekoru olduğunu söyledi. Çiftçilerin 2018 Haziran devrinde bankalara olan borcunun 96.9 milyar lira olduğunu vurgulayan Sarıbal, “Aradan geçen 46 ayda 97.8 milyar lira daha kredi kullandılar. Tek adam sistemi para kazandırmak yerine çiftçiyi borca boğdu” dedi.
Toplam borç 300 milyar lira
Çiftçilerin tohum, gübre, mazot, zirai ilaç, ziraî sulama ve elektrik üzere borçlarının da eklendiğinde bu borcun 300 milyar liraya ulaştığını söz eden Sarıbal, “Çiftçilerimizin yalnızca bankalar olan borcu yok. Bunun yanında Tarım Kredi Kooperatifi ve ziraî girdi sağlayan tedarikçilere olan borçlar da 100 miyar lirayı buldu. Toplamda 300 milyar lirayı bulan bir borç yükünden bahsediyoruz” dedi. CHP iktidarında çiftçinin borç sorununu çözeceklerini tabir eden Sarıbal, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Faizleri silip borcu uzun vadeye yayacağız
“Çiftçilerimiz üretimden para kazanamadığı için tek devayı borçlanmakta buluyor. Kim ister borçlanmayı. Çiftçimiz de her yurttaş üzere borçlanmayı istemez. Lakin bu borç sarmalından CHP iktidarında çiftçilerimizin borçlarının faizlerini silip, ömür ve üretim hissesi bırakıldıktan sonra kalan para ile ödeyebileceği uzun periyotlu bir vadelendirme yapacağız.”
