Çin’in Sincan’da Uygur Türklerine yönelik baskı siyaseti fotoğraflarla belgelendi Polis bilgisayarının hacklenmesi sonucu elde edilen Alanya Escort binlerce fotoğraf ve doküman evvel BBC’ye servis edildi
Çin’in Sincan’daki kapalı kitlesel alıkoyma sisteminden binlerce fotoğraf bu yılın başlarında BBC’ye iletildi Bunları araştırmak ve doğrulamak için aylarca süren çalışmanın akabinde Alanya Escort bayan yayımlanan rapor bölgedeki Uygur Türklerinin alıkonulmasına ait kıymetli yeni detaylar sunuyor
‘Hapishaneden farksız’
Rapora nazaran Çin hükümeti 2017’den bu yana Sincan’da inşa edilen kampların yalnızca eğitim maksatlı olduğu savunurken yeni yayımlanan dokümanlar Escort Alanya kampların bir hapishaneden farksız olduğunu gösteriyor
Binlerce Uygur gözaltında
Evraklarda Ocak Temmuz 2018 ortasında polis tarafından çekilen 5 binden fazla Uygur Türkü’nün fotoğrafı yer alıyor Beraberindeki öbür bilgiler bunlardan en az 2 bin 884’ünün gözaltında olduğuna işaret ediyor
Fotoğraflarda yeniden eğitim kampında bulunanlar için Çin’in uzun vakittir argüman ettiği istekli öğrenciler olmadıklarına dair işaretler dikkati çekiyor Yeniden eğitim kampı fotoğraflarından kimilerinde ellerinde copları olan gardiyanlar göze çarpıyor
‘Çin’i karalamaya yönelik uğraşların son örneği’
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin BBC’nin gündeme getirdiği savlarla ilgili soruya verdiği cevapta Bahsettiğiniz Çin aksisi güçlerin Çin’i karalamaya yönelik gayretlerinin son örneğidir Bunlar eski hilelerin tekrarından ibarettir Dedikodu ve palavraları yayarak dünyanın vereceği kararı gölgeleyemezler Sincan’da istikrar ve refahın olduğu orada yaşayanların da hayatlarından şad ve memnun olduğu gerçeğinin üzerini örtemezler sözlerini kullandı
‘Vur – öldür politikası’
Dokümanlar ortasında 60 yaşındaki Tacigül Tahir isimli bayanın yasadışı vaaz vermek suçlamasıyla Ekim 2017’de kampa yerleştirildiği bilgisi yer alıyor Alkol yahut sigara içmediği için güçlü dini eğilimlere sahip olduğu tabirinin yer aldığı evrakta Tacigül Tahir’in oğlunun terör suçlamalarıyla 10 yıl mahpus cezasına çarptırıldığı belirtiliyor
Kamptaki en yaşlı kişi olarak bilinen Anihan Hamit
Fotoğraflarda en genç olarak gözüken Rahile Ömer’in 15 yaşında gözaltında olduğu söz edilirken 73 yaşındaki Anihan Hamit’in kamptaki en yaşlı kişi olarak kayıtlara geçtiği bilgisi yer alıyor
Kampta yer alan en genç kişi olarak kaydedilen Rahile Ömer
Dokümanlar ortasında üst seviye yetkililerin bilinmeyen konuşmaları polis kitapçıkları işçi bilgileri ve 20 binden fazla Uygur Türkü için gözaltı detayları yer alıyor
Raporda polis protokolünde yer alan kampların tüm bölgelerinde silahlı memurların gözetleme kulelerinde makineli tüfeklerin ve keskin nişancı tüfeklerinin pozisyonlandırılması bilgisinin kaçmaya çalışanlar için vur öldür siyasetinin varlığını açıkladığına işaret ediliyor
Zorla kısırlaştırma, cinsel şiddet…
Çin son yıllarda Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Uygur Türkleri ve başka azınlık mensuplarını maksat alan sistematik hak ihlallerine ait savlar nedeniyle memleketler arası kamuoyunda tenkitlere gaye oluyor
Türkiye’nin de yer aldığı BM üyesi 43 ülke 21 Ekim 2021’de New York’ta düzenlenen BM İnsan Hakları Komitesi Toplantısı’nda yaptıkları ortak açıklamada Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde 1 milyondan fazla kişinin yeniden eğitim merkezi ismi verilen siyasi kamplarda alıkonulduğundan azap makûs muamele insanlık dışı ve aşağılayıcı cezalandırma zorla kısırlaştırma cinsel şiddet ve çocukları ailelerinden ayırma üzere yaygın ve sistematik insan hakları ihlallerine maruz kalmasından duydukları kaygıyı lisana getirmişti
Açıklamada bölgede din ve inanç özgürlüğü ile seyahat toplantı ve söz özgürlükleri üzerinde kısıtlamalar bulunduğu ve yaygın kullanılan elektronik izleme teknolojilerinin orantısız formda Uygurları ve öbür azınlık mensuplarını maksat aldığı belirtilmişti
Beijing idaresinin hukukun üstünlüğü prensibine ve insan haklarını muhafaza konusundaki ulusal ve milletlerarası yükümlülüklerine uyması gerektiği vurgulanan açıklamada Çin’e BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ve ofisi de dahil bağımsız gözlemcilere Sincan’a süratli manalı ve özgür erişim sağlama daveti yapıyoruz tabirleri yer almıştı
Çin Sincan’da kaç kamp bulunduğuna buralarda kaç kişinin olduğuna ve sözkonusu şahıslardan ne kadarının toplumsal hayata döndüğüne ait bilgi vermezken kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine müsaade vermişti
Dikkat çeken ‘tesadüf’
Öte yandan dokümanların sunulduğu vaktin ABD Lideri Joe Biden ‘ın Çin’e gözdağı olarak yorumlanan Asya ziyaretlerini takiben yayınlanması da dikkat çekti Biden dün Japonya’nın başşehri Tokyo’da gerçekleştirilen Quad Önderler Tepesi’nin açılışında yaptığı konuşmada Milletlerarası hukuk ve insan hakları ihlallerinin bulunduğu bölgelere müdahale sinyali de vermişti
Biden’ın Çin Tayvan’a saldırırsa adayı askeri olarak savunuruz açıklamaları da dikkat çekmiş ve Çin’in Toprak bütünlüğümüzü müdafaa konusundaki hassasiyetimiz hafife alınmamalı reaksiyonuna sebep olmuştu
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da sözkonusu evraklara yönelik yaptığı açıklamada ,bu imgelerden ötürü dehşete düştüklerini kaydederek Çin’in Uygurlara yönelik soykırım yaptığı ve Sincan bölgesinde insanlığa karşı hataların işlenmeye devam ettiği formundaki evvelki sözlerini yineledi
Ayrıyeten evrakların servis edildiği sitenin Komünizm Kurbanları Hatıra Vakfı isimli bir derneğin projesi olması da dikkat çekti
Fotoğraflar: xinjiangpolicefiles.org