Bu yıl, tüm vakitlerin rekorunun kırıldığı 2019 yılı bilgilerini hedefleyen turizm dalında orta eleman meşakkati yaşanıyor. Pandemi nedeniyle farklı kesimlere yönelen işçinin yeri doldurulamazken, 8, 10, 15 bin lira maaşla çalışacak eleman bulunamıyor.
Turizm kenti Antalya, yerli ve yabancı tatilcilerin en çok tercih ettiği destinasyonların başında geliyor. Her yıl milyonlarca ziyaretçiyi ağırlayan kent, tüm vakitlerin rekorunu 2019’da 15 milyon 644 bin 108 turistle kırdı. Pandemi nedeniyle kapanmayla geçen 2 yılın akabinde 2021’de 9 milyon kişiyi ağırlayan kentte turizm bölümü temsilcilerinin maksadı, 2022’de 2019 bilgilerini yakalamak.
Nisan, mayıs ve haziran aylarında hava sıcaklıkları mevsim normallerinin altında seyrettiği için tatilcilerin temmuz ve ağustosa ağırlaşması nedeniyle bölümün 2019 sayılarını az bir kayıpla yakalayacağı varsayım ediliyor. Yıl sonunda toplam 12 milyon turistin kente gelmesi bekleniyor.
Pandemi periyodunda kapanan turistik tesisler, farklı kesimlere yönelen çalışanları nedeniyle bugünlerde nitelikli iş gücü kasveti çekiyor. Pandemide otellerde vazife alan yetişmiş mutfak ve servis elemanlarının yanı sıra ön ofis, housekeeper alanlarında da önemli kayıplar yaşandı. Yeni iş kollarında çalışmaya başlayan otel çalışanları geri dönmeyince onların yerini dolduracak yeni elaman bulmak zorunda kalan yöneticiler, işe alım sürecinde işçiye lojman, yemek, sigorta, yan haklar ve 8 ila 15 bin lira ortasında maaş teklif ediyor.
Buna karşın çalışanların turizm kesimine dönemlik gözüyle baktığı için yanaşmadığını belirten Antalya Büyükşehir Belediyesi Turizm Danışmanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) eski lideri turizmci Osman Ayık, turizmin 12 aya yayılması noktasında çalışmalar yapılırsa kesim çalışanlarının da meslek planlayacağı için turizme sıcak bakacağını söyledi. Ayık, “Pandemi bugüne kadar turizm bölümünde beşere yapılan tüm birikimin kaybolmasına neden oldu. Bölümün tekrar bu mevzuda önemli yatırım yapması lazım. Bölümümüzün en büyük özelliği, beşere beşerle hizmet ederiz. Yetişmiş eleman bizim en bedelli varlığımızdır. Onları korumak ismine çalışmalar yapmamız lazım” dedi.
Yasal mevzuatlarda da çalışmalar yapılması gerektiğini kaydeden Osman Ayık, “Ara eleman konusunda son derece büyük açık var. Kesim çok kasvet içinde. Aşçı yardımcısı, maid, bulaşıkçı, komi, garson hatta bahçıvan bulamazsınız” diye konuştu.
‘Çok fazla elemanımızı kaybettik’
Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (POYD) Lideri Ülkay Atmaca ise pandemi öncesinde başlayan nitelikli eleman muhtaçlığının bu süreçte arttığını kaydederek, “Sektör olarak çok fazla çalışanımızı kaybettik. Şimdilerde eski çalışanlarımızı dala nasıl tekrar kazandırabiliriz bunu düşünüyoruz. Belek’te 6, 8, 10 bin liralara çalışacak işçi bulunamıyor” tabirini kullandı.
Serik ilçesi Belek bölgesindeki 5 yıldızlı bir otelin genel müdürü Ali Kızıldağ da orta eleman sorunu yaşadıklarını söyledi. Gayelerin 2019 yılı bilgileri olduğunu belirten Kızıldağ, şunları kaydetti:
“Çok farklı bir periyottan geçiyoruz. İvme çok âlâ. Avrupalı turistin Türkiye’ye dönüşü çok uygun oldu. Pandemiyle birlikte ulaşım ve konaklama bölümünde insan kaynağı kaybı yaşandı. Bunların tekrar dala dönüşü üzere bir beklentimiz yok. Operasyonel departmanlarda çok derdimiz var. Mutfakta 180, serviste 200, housekeepingte 200 bireyle çalışıyorsunuz. Bu departmanlarda çok gereksinim var. Bugün zincir otellerin genel müdürlerinin birden fazla işin mutfağından, kesimin en altından yetişerek o noktalara geldi.”
10 yıldır otelde barmen olarak çalışan Bedirhan Öztürk, maaşların tatmin edici seviyede olduğunu belirtti. Meslek hedefleyenler için bölümün uygun bir seçenek olduğunu kaydeden Öztürk, “Maaşlarımız memur maaşlarına yakın. Çok şükür kazanıyoruz” dedi.
Otelde garson olarak çalışan Gamze Memiş de koşulların otellere nazaran değiştiğini söyledi. Maaşların taban fiyatın 2-3 katı üzerinde olduğunu aktaran Memiş, “Turizm kesiminde çalışmak daha mantıklı. Kafe ve restoranlarda 10-12 saat çalıştırılırken otellerde 8 saat. Şu an çalıştığım yerden memnunum” diye konuştu.