Van’ın Özalp ilçesinde 407 hektar alanı kaplayan Akgöl, çok sıcaklık ve süratli buharlaşma nedeniyle büsbütün kurudu. İlçeye 30 kilometre uzaklıkta bulunan ve geçen yıl da kuraklık nedeniyle kuruyan Akgöl’e, bu yıl kış ve ilkbaharda tesirli olan yağışlar da deva olmadı.
Nisan ve mayıs aylarındaki yağışlar ve karların erimesiyle değerli oranda su biriken, onlarca çeşit kuşa konut sahipliği yapan göl, sıcak hava ve süratli buharlaşma sonucu tekrar kuruyarak çorak toprağa dönüştü.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, insanoğlunun global ısınma sürecini hızlandırdığını söyledi.
‘Yağış çok yetersiz’
Tüm dünyada olduğu üzere Van Gölü Havzası’nda da global ısınmaya bağlı iklim değişikliğinin besbelli biçimde görüldüğünü belirten Alaeddinoğlu, şöyle konuştu:
Kutup ülkelerinde dahi global ısınmanın yansımaları çok şiddetli bir formda hissediliyor. Birçok yerde akarsular, hiç kurumayacağı, yağışın o bölgedeki insanların muhtaçlığını karşılayacağını düşündüğünüz yerlerde bile iklim maalesef değişiyor. Bu durum, içinde bulunduğumuz havza açısından da birebir. 2020 ve 2021 yılları kurak geçti. Yağış çok yetersiz oldu ve buharlaşma tesirini giderek artırdı.
‘Buharlaşma su düzeyini aşağı çekiyor’
Alaeddinoğlu, bu yıl kar biçiminde düşen yağışların göllerin su muhtaçlığını karşılayamadığını tabir etti ve “Buharlaşma, göllerdeki su düzeyini aşağı gerçek çekiyor, hasebiyle göller düzey kaybediyor. 2020-2021’deki kuraklığın tesirlerini hala görüyoruz, bilhassa Akgöl üzere nispetten küçük göller kurudu” dedi.
Alaeddinoğlu, buharlaşmadaki suratın birinci altı ayda çok olmadığını fakat son vakitlerde süratli seyrettiğini belirterek Van Gölü Havzası’nın kapalı bir havza olduğunu ve birçok küçük gölü bünyesinde barındırdığını anlattı.
‘Su idaresi şart’
Bundan sonra sulak bölgelerin katiyetle alan kaybedeceğini söyleyen Alaeddinoğlu, “Yani yalnızca Türkiye’de değil dünyanın birçok ülkesinde bu durum yaşanacak. Bu durum, su idaresini kaçınılmaz kılıyor. Bilhassa tarım ve hayvancılık faaliyetlerini yapanlar için katiyen su idaresi kural. Suyun değerinin bilinmesi gerekiyor” sözlerini kullandı.
Akgöl kıyısındaki Bağrıaçık Mahallesi Muhtarı Necmettin Yalın da bahar aylarında yağışların tesiriyle gölün eski hoşluğuna kavuştuğunu lakin sıcaklığın artmasıyla tekrar kuruduğunu söyledi.
İki yıldır gölün yaz aylarında büsbütün kuruduğunu belirten Yalın, “Bu yıl kar çok fazla yağdı. İlkbaharda göl suyla doldu. Haziran ve temmuz aylarında sıcaklık arttı ve su yok oldu. Göl çorak bir alana döndü” diye konuştu.